İmam Maverdi: Kendini Beğenmenin Sebepleri

 

(…) Büyüklenmenin başlıca dört sebebi vardır: Kahredici bir kuvvet, emredici nüfuz, ahâlinin boyun eğmesi ve kendine eş olanlarla az görüşmek. Şöyle anlatılıyor: Bir gurup Hz. Ali’nin arkasından büyük bir coşkuyla alkışlıyor, büyükleyerek yürüyorlardı. Hazret bunlara:

“Yahu biraz uzak durun, pabuçlarınızın şakırtısı kulağıma girmesin. Bu gibi hâller ahmakların kalbini bozar.” buyurdular.

İbn-i Mesud arkasında yürüyen bir topluluğa: “Yahu, dönün. Bu hâl arkadakiler için zillet, öndekiler için fitnedir.” dedi.

Kays bin Hâzim rivayet ediyor: Ulvî heybeti karşısında titremeye başlayan bir zate Peygamber Efendimiz: “Kendine gel, ne korkuyorsun? Ben güneşte kurutulmuş eti yiyen birçkadının oğluyum.” Buyurarak korkudan kurtulmasını inayet buyurdular.

(…) Hz. Ömer bir gün halkı camiye toplamış, mimberde konuşma esnasında: “Ey insanlar, banim yiyecek bulamayıp halalarımın verdiği avuç avuç hurmalarla gün geçirdiğimi biliyorsunuz. Ah o günler ne günlerdi…” buyurmuşlar. Orada bulunanlardan Abdurrahman b. Avf:

“Ey mü’minlerin halifesi, vallahi nefsinizi çok tahkir ettiniz, hor gördünüz” deyince, Hz. Ömer:

“Sen ne söylersin? Ben yalnız kaldığım vakit o senin acıdığın nefis bana ne söylese beğenirsin; sen mü’minlerin başkanısın, senden büyük kimse yoktur, diyor. Ben de ona haddeni bilmesi için böyle yaptım.” buyurdular.

(…) Hz. Ebubekir (r.a.) kendinin mehdini, övüldüğünü işitince:

“Rabbim sen beni, benden ziyade bilirsin. Ben de nefsimi övenlerden ziyade bilirim. Tanrım; beni onların zannettiklerinden hayırlı kıl. Onların bilmeyip, senin bildiğin, yanında mâlum olan kusurlarımı da affeyle. Beni bunların sözleriyle muaheze eyleme, azarlayıp darılma.” diye dua ederdi.

Mâverdî, Yüce Hedefler Kitabı